Loonwaardemeting
Wat is een loonwaardemeting?
Een loonwaardemeting wordt ingezet om te bepalen hoeveel iemand kan verdienen in verhouding tot zijn of haar arbeidsmogelijkheden. Hierbij wordt gekeken naar de prestaties van een werknemer ten opzichte van een collega zonder beperkingen.
De uitkomst wordt uitgedrukt in een percentage van de loonwaarde: een score van 100% betekent dat iemand volledig op niveau presteert. Ligt de loonwaarde lager, dan kan het verschil worden gecompenseerd via loonkostensubsidie vanuit de gemeente.
Afhankelijk van de situatie kan een loonwaardemeting verschillende toepassingen hebben, bijvoorbeeld bij het in dienst nemen van mensen met een arbeidsbeperking, bij re-integratie of bij het beoordelen van de inzetbaarheid van een medewerker in het kader van de WIA.
Waarom is loonwaardemeting belangrijk?
- Het bevordert eerlijkheid en transparantie in de beloning.
- Het biedt kansen op duurzaam werk voor mensen met een arbeidsbeperking.
- Het ondersteunt werkgevers bij het creëren van een inclusieve werkvloer.
- Het geeft gemeenten een objectief instrument om beleid en middelen goed in te zetten.
Voor werkgevers biedt loonwaardemeting meerdere voordelen:
- Financiële compensatie: Als een medewerker minder productief is door een beperking, kan het verschil in loonwaarde worden gecompenseerd via loonkostensubsidie. Dit verlaagt de loonkosten en maakt het aantrekkelijker om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen.
- Inzicht in inzetbaarheid: De meting geeft een helder beeld van wat een medewerker wél kan, waardoor je gericht kunt sturen op taken, begeleiding en ontwikkeling.
- Ondersteuning bij re-integratie: Bij langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid helpt de loonwaardemeting om de mogelijkheden van een medewerker in kaart te brengen en passende werkafspraken te maken.
- Versterking van inclusief werkgeverschap: Door objectief te meten en te compenseren, wordt het eenvoudiger om een diverse en inclusieve werkvloer te realiseren zonder dat dit ten koste gaat van de bedrijfsvoering.
1. Loonwaardemeting in het kader van de Participatiewet
Binnen de Participatiewet is de loonwaardemeting een belangrijk instrument. Het geeft helder inzicht in de arbeidsproductiviteit van iemand met een arbeidsbeperking, vergeleken met een reguliere werknemer. Met dit inzicht kunnen gemeenten en werkgevers samen passende afspraken maken over loon, loonkostensubsidie en duurzame inzetbaarheid.
2. Loonwaardemeting bij WIA – Praktisch beoordelen
Praktisch beoordelen is een nieuwe, tijdelijke maatregel van het UWV die sinds 1 juli 2024 geldt voor WIA-aanvragen. Het doel is om de doorlooptijd van de WIA-beoordeling te verkorten door het arbeidsongeschiktheidspercentage te baseren op de feitelijk verrichte werkzaamheden (de praktische loonwaarde) in plaats van een theoretische schatting, mits de werkzaamheden voldoen aan bepaalde criteria.
De loonwaarde wordt bepaald door de arbeidsprestatie (tempo en kwaliteit) van de medewerker te vergelijken met die van een gezonde, vergelijkbare werknemer.
Hoe werkt het praktisch beoordelen?
1. Criteria voor praktische schatting
Het UWV beoordeelt of aan de volgende vier criteria is voldaan:
- Feitelijk verrichte werkzaamheden: Er wordt gekeken naar het werk dat de werknemer daadwerkelijk nog doet.
- Passende arbeid: Het werk moet passen bij de krachten en bekwaamheden van de werknemer.
- Representatief inkomen: Het inkomen dat de werknemer verdient, moet representatief zijn voor de mate van ongeschiktheid.
- Voldoende bepaalbaar inkomen: De verdiensten van de werknemer moeten voldoende vast te stellen zijn.
2. Loonwaarde vaststellen
- De arbeidsdeskundige onderzoekt samen met de werknemer en werkgever de feitelijke werkzaamheden.
- Er wordt gekeken naar het tempo, de kwaliteit en de netto werktijd van de werknemer.
- Deze arbeidsprestatie wordt vergeleken met die van een gezonde, vergelijkbare werknemer.
- De loonwaarde wordt uitgedrukt in een percentage, waarbij 100% het loon is van een werknemer zonder beperkingen.
Hoe werkt een loonwaardemeting in de praktijk?
Een arbeidsdeskundige of loonwaardedeskundige observeert en beoordeelt de werkzaamheden van de medewerker. Daarbij wordt gekeken naar aspecten als:
- Tempo: werkt de medewerker net zo snel als collega’s?
- Kwaliteit: is het werk foutloos of moet er veel hersteld worden?
- Inzetbaarheid: kan de medewerker zelfstandig werken of is veel begeleiding nodig?
- Samenwerking en betrouwbaarheid
De deskundige vergelijkt dit met de normprestatie van iemand zonder beperkingen en stelt op basis daarvan de loonwaarde vast.